Nafarroako presoen birgizarteratze prozesuak blokea ditzaketen oztopoen berri eman dio Uhalderi Foro Sozialak

Juanje Soriaren eta Teresa Todaren adierazpenak, Unai Uhalde Nafarroako Parlamentuko Presidentearekin egindako bileraren ondoren. Presidenteari eman dioten txostena eta Nafarroari buruzko eranskin bat ere aurkituko dituzu post honetan.

Juanje Soria, Abokatua

Eskerrak eman nahi dizkiogu Unai Uhalderi, Foro Sozial Iraunkorreko "Behatokia” harrera egiteagatik eta, horrela, Auzitegi Nazionalak preso dauden nafarren birgizarteratze-ibilbideei jartzen dizkien oztopoei buruzko txosten monografikoa aurkeztu ahal izateagatik.

Preso guztiak Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako espetxeetara eta erkidego periferikoetara hurbildu ondoren, presoak berriz integratzeko ibilbide bat zehazteko auzia, dagozkien gradu eta baimenen bilakaerarekin, espetxe-politikaren aldaketan sakontzeko funtsezko gai bihurtu da.

Nafarroan 30 preso daude une honetan motibazio politikoko delituengatik, eta horietatik 4 emakumeak dira. Pertsona horien % 24 Iruñeko espetxean dago, eta % 8 Euskal Autonomia Erkidegoko espetxeetan. % 60k kartzela periferikoetan, eta % 8k 400 km baino gehiagora dauden espetxeetan.

Graduei dagokienez, horietako 25 bigarren graduan sailkatuta daude, bi 100.2 artikuluarekin, eta bat hirugarren graduan.

Zortzik, dagoeneko zigorraren hiru laurdenak bete dituzte.

Parlamentuko Herritarrekiko Harremanetarako Batzordean ere agerraldia eskatu dugu, eta Nafarroako Arartekoarekin bilera bat eskatzea aurreikusi dugu.

Teresa Toda, Behatokiko kidea. Motibazio politikoko delituengatik preso dauden pertsonei aplikatzen zaien espetxe-politikaren behatokia.

Aipatutako preso guztiak bigarren graduan daude jada; horietako batzuek zigorraren erdia edo hiru laurdenak beteta dituzte, eta dauden espetxeetako jardueretan eta programetan parte hartzen ari dira. Espetxe-legeria arruntaren arabera, dagoeneko eska ditzakete eta izan ditzakete baimenak, hirugarren gradurainoko aurrerapenak, baldintzapeko askatasunak eta abar, baina beren ibilbideetan ustekabeko oztopoekin egiten dute topo, bai Tratamendu Batzarretan, bai espetxe-arloan erabakigarriak diren Auzitegi Nazionaleko esparruetan: espetxe-zaintzako Epaitegi Zentralean, Zigor Arloko Salako Lehen Atalean eta Fiskaltzan. Azken arlo horri buruzkoa da gaur presidenteari aurkeztu diogun txostena.

Behin baino gehiagotan ohartarazi da aldaketa eta espetxe-neurri horien aurkako lobby baten eraginaz, batez ere espetxe-arloko ebazpenetan eragin zuzena duten eremu jakin batzuetan, hala nola aipatutakoetan.

Txosten hau osatzen duten autoetan jarrera inboluzionista argiak ikusten dira, duela bi urte baino gutxiago arazorik sortzen ez zuten gai batzuetan atzera egiteko jarrerak. Oso jarrera ideologizatuez hitz egin daiteke, garai berriak irekitzearen aurkako jarrera politikoetatik adoretuak, espetxe-legeria arruntaren aplikazio normalizatutik eratorritako prozesuak geldiaraztea bilatzen dutenak. Batzuetan, juridikoki interpreta daitezkeen gaietan oinarritzen dira, baina, beste kasu batzuetan, agerikoa da zuzenbidearen aurkakoak diren arau juridikoen interpretazio jakin batzuetan oinarritzen direla.

Ez dugu esaten instantzia horietan behin betiko ezarrita dauden egoerak edo jarrerak direnik, baina esan daiteke blokeo-arrisku argia dakartela arinak izan beharko luketen prozesuetan, bat baitatoz espetxeetako legediak eta erregelamenduak ezarritako parametroekin.

Foro Sozial Iraunkorrak uste du irizpide oso argiak behar direla, eta dauden adostasunak indartzea, espetxe-politikaren aldaketan sakontzearen aldeko aldarrikapen zabalari eusteko, indarrean dagoen legeria arruntaren barruan. Betiere biktimen, biktima guztien, saminarekiko erabateko errespetuan oinarrituta, zeina aitortu eta erreparatu behar baita gaur egun oraindik eraikitzen ari den bizikidetza demokratikoaren esparruan, pertsona guztien eskubide guztiak errespetatuko dituena, preso daudenak barne.